Akciğerde balgam birikmesi, farklı hastalıklar veya çevresel faktörler nedeniyle meydana gelen bir durumdur. Bu durum, vücudun akciğerdeki enfeksiyonlara karşı doğal bir savunma mekanizmasıdır. Akciğerler tarafından üretilen ve kalın bir mukus olan balgam, kısa sürede birikmeye başlar. Bir süre sonra ise vücut, oluşacak hasarı engellemek ve akciğerleri temizlemek için öksürük yoluyla balgamı dışarı atmaya çalışır.
Bazen basit hastalıklardan kaynaklanan bu durum, bazen ise akciğer kanseri gibi çok ciddi rahatsızlıkların belirtisi olarak ortaya çıkar. Bundan dolayı hastaların akciğerde balgam birikmesi belirtilerini fark ettiği anda bir uzman doktora başvurması çok önemlidir. Yazının devamında balgam neden olur, balgam nasıl geçer gibi soruların yanıtlarını detaylı olarak bulabilirsiniz.
Balgam Nedir?
Balgam, solumun yollarında üretilen, hava yollarının nemli ve kaygan olmasını sağlayan mukus tabakasıdır. Bu mukus tabakası, sağlıklı insanlarda incedir ve solunum yollarını virüs, bakteri, parazit ve diğer zararlı maddelere karşı korur. Söz konusu zararlı madde ve canlıların akciğere ulaşmasını engeller.
Bir tür doğal filtre olan balgam, şeffaf ve ince yapıda olduğundan insan sağlığı için herhangi bir risk oluşturmaz. Ancak akciğerlerde meydana gelen enfeksiyonlar, alerjik reaksiyonlar, hasarlar ve benzeri durumlar nedeniyle aşırı balgam üretimi hızlanır ve kısa sürede akciğerde balgam birikmesi meydana gelir. Biriken balgam, çok daha kalındır ve buradaki fonksiyonları olumsuz etkiler. İşte bu durum nedeniyle vücut mekanizması devreye girerek balgamı öksürükle dışarı atmaya çalışır. Ancak kalın ve yapışkan yapıdaki bu maddenin dışarı atılması bazı vakalarda son derece zordur.
Akciğerde Balgam Birikmesi Neden Olur?
Akciğerde balgam birikmesi, farklı hastalıklar ve çevresel faktörler nedeniyle meydana gelen bir durumdur. Yaygın olarak görülen nedenler, aşağıda yer alan tabloda gösterilmiştir:
| Nedenler | Açıklama |
| Enfeksiyon | Bakteriyel ve viral enfeksiyonlar, akciğerlerin daha fazla balgam üretmesine neden olur. Enfeksiyonlardan kaynaklı olarak solunum yolu üzerinde iltihaplanmalar meydana gelir. Bu durum ise aşırı mukus salgılanmasına yol açar. |
| Kronik Hastalıklar | Kronik bronşit, astım ve KOAH gibi hastalıklar, akciğerde balgam birikmesi ile karakterizedir. İlgili hastalıklar sürekli enfeksiyona ve iltihaplanmaya yol açar. İlgili durum ise balgamın aşırı üretilmesi ile sonuçlanır. |
| Sigara | Sigaradan gelen ve akciğerlere yapışan kimyasal maddeler nedeniyle ilgili durum meydana gelir. Kalın mukusa neden olan yaygın unsurlardandır. |
| Alerjik Reaksiyonlar | Alerjenlere maruz kalınması sonucunda solunum yollarında tahriş meydana gelebilir ve buna bağlı olarak mukus üretimi artar. Mevsimsel alerjen, ev tozu bunlara örnek olarak gösterilebilir. |
| Hava Kirliliği | Akciğerde balgam birikmesi nedenlerinden biri de hava kirliliğidir. Kirli havadaki toksinler ve diğer zararlı maddelerin akciğerlere girmesi sonucunda ilgili durum meydana gelir. |
Temel nedenler bu şekilde olup, etkileri kişiden kişiye göre farklılık gösterir. Örneğin; hava kirliliği bazı kişilerde boğazdan top şeklinde balgam gelmesi ile sonuçlanırken, bazılarında ise herhangi bir etkiye yol açmayabilir.
Balgam Renkleri Ne Anlama Gelir?
Balgam rengi, akciğerlerdeki duruma dair önemli bilgiler veren işaretlerdir. Bundan dolayı doktor muayenelerinde balgamın rengi sorulur ve buna göre değerlendirmeler yapılır. Renkler ve bunların anlamları şu şekildedir:
- Berrak: Normal ve sağlıklı durumu işaret eder. Dışarı atılması nadiren görülür. Görüldüğünde soğuk algınlığı gibi basit hastalıkların işareti olarak kabul edilir.
- Beyaz: Soğuk algınlığı, grip ve alerjik reaksiyonlara bağlı olarak ortaya çıkar. Akciğerde balgam birikmesi işaretlerinden biridir.
- Sarı: Viral enfeksiyonlardan kaynaklanır ve bağışıklık sisteminin enfeksiyonlara tepki verdiğinin belirtisi olarak kabul edilir. Ayrıca sarı renk, enfeksiyonun ilerlediğini de işaret eder.
- Yeşil: Enfeksiyonun daha da ilerlediğini gösterir. Sarı rengin zamanla yeşile dönüşmesi sonucunda meydana gelir. Zatürre ve bronşit gibi hastalıklarda yaygın olarak görülür.
- Kırmızı veya Pembe: İçerisinde kan olan mukustan kaynaklanır ve ciddi hastalıklara işaret eder. Mukus içerisinde az miktardan kan olduğunda renk pembe, çok miktarda olduğunda ise kırmızıdır. Kanlı balgam olarak da isimlendirilir.
- Siyah: Nadiren görülür ve kişinin kömür tozu ve benzeri maddelerin yoğun olarak bulunduğu alanlarda çalışmasından veya uzun süreler geçirmesinden kaynaklanır.
- Kahverengi: Çoğunlukla sigara içenlerde görülür. Hava kirliliğinin yüksek olduğu bölgelerde yaşayanlarda da sık rastlanır.
Akciğerde balgam birikmesi incelenirken mutlaka renklere de dikkat edilmesi gerekir.
Akciğerde Balgam Birikmesi Belirtileri Nelerdir?
Akciğerde balgam birikmesi, kendisini farklı belirtilerle gösterir. Solunum yolu içerisinde biriken kalın mukus tabakasından kaynaklı belirtiler aşağıdaki gibidir:
- Balgamlı öksürük
- Hırıltılı solunum
- Yutkunurken boğazda bir şey olduğuna dair his
- Öksürmeden kaynaklı boğaz tahrişi
- Göğüs ağrısı
- Nefes darlığı
Bu belirtiler, herkeste aynı şekilde görülmez. Bazı kişilerde şiddetli ve belirginken, bazılarında ise daha düşük şiddettedir.
Sürekli Balgam Çıkarmak Hangi Hastalığın Belirtisidir?
Akciğerde balgam birikmesi, farklı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bu soruna neden olan akciğer hastalıkları şunlardır:
- Kronik obstrüktif akciğer hastalığı veya bilinen kısa ismiyle KOAH, sigara ve hava kirliliğinden kaynaklanır ve akciğerlerde kalıcı hasara yol açar. Buna bağlı olarak sürekli kalın mukus üretimi söz konusudur.
- Astım, solunum sisteminin alerjenlere ve hava kirliliğine karşı aşırı hassas olmasına yol açan bir hastalıktır. Hava yollarının iltihaplanmasına ve daralmasına neden olur.
- Bronşit, bronş zarlarının iltihaplanması sonucunda ortaya çıkar ve sürekli balgamlı öksürükle karakterizedir.
- Zatürre, bakteriyel veya viral enfeksiyonlar sonucunda meydana gelir ve en önemli akciğerde balgam birikmesi nedenlerinden biri olarak kabul edilir.
- Akciğer kanseri, kanlı balgam ve öksürükle karakterize bir rahatsızlık olarak dikkat çeker.
- Akciğer apsesi, bu organ üzerinde irinle dolu olan bölümlerin oluşmasına yol açan bir rahatsızlıktır. Bu rahatsızlık mukus üretiminin artmasına neden olur.
Görüleceği üzere akciğerde balgam birikmesi farklı hastalıklardan kaynaklanabilir. Üstelik bu hastalıklardan bazıları, akciğer kanseri gibi çok ciddi rahatsızlıklardır. Dolayısıyla teşhisin doğru yapılması ve tedavinin hızlı şekilde başlaması çok önemlidir. İlgili durum ise ancak deneyimli doktorların tercih edilmesi ile mümkün olur. Prof. Dr. Semih Halezeroğlu, akciğer hastalıkları konusunda büyük bir deneyime sahiptir. Akciğerde balgam birikmesi, hastalıklarının teşhisi ve tedavisi hakkında detaylı bilgi almak için dilediğiniz zaman iletişime geçebilirsiniz.
Akciğerde Balgam Birikmesi Tedavisi Nasıl Yapılır?
Balgam birikmesi için kullanılan tedavi yöntemleri, tamamen altta yatan nedene yöneliktir. Aşırı mukus üretimine yol açan hastalık, alerjen veya diğer etkenler tespit edilmeden tedavinin gerçekleştirilmesi mümkün değildir. İlk olarak altta yatan neden (enfeksiyonlar, hastalıklar vb.) tespit edilir ve bunların tedavisine başlanılır. Bu süreçte ise balgam söktürücü ilaçlar reçete edilerek kalın mukus tabakasının daha hızlı atılması sağlanır.
Hastalar bu süreçte, tuzlu su ile gargara yapmak, bol sıvı tüketmek gibi yöntemleri doktor onayı ile uygulaması gerekir. Bu basit yöntemler, doğal balgam söktürücü etkisi yapar ve kalın mukusun dışarı atılmasına yardımcı olabilir.
Balgam Çıkarmak Ciğerleri Temizler Mi?
Akciğerde balgam birikmesi, hastalık veya olumsuz çevresel faktörlerden kaynaklı bir durumdur. Oluşan ve birikerek hastaları rahatsız eden mukus, organların kendini koruma mekanizmasıdır. Hastalığın ilk anlarında mukusun dışarı atılması kolay değildir. Ancak iyileşme süreci ile birlikte dışarı atılma süreci kolaylaşır ve böylece akciğerler temizlenmiş olur. Buradaki temizlenmenin, balgama neden olan hastalığın etkilerine yönelik olduğu bilinmelidir.
Balgam Nasıl Atılır?
Akciğerde balgam birikmesi, hastalarda solunum güçlüğü ve nefes darlığı başta olmak üzere farklı sorunlara yol açar. Tedavi sürecinde balgamın hızlı şekilde atılmasına da odaklanılır. Bu kapsamda hastalara balgam söktürücü ilaçlar reçete edilir. Bunun haricinde buhar soluma, nemli hava verme, bol su tüketimi gibi farklı doğal çözüm önerileri de doktorlar tarafından tavsiye edilir.
Akciğerde Balgam Birikmesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Akciğerde balgam birikmesi ile ilgili sıkça sorulan sorular ve bunlara ilişkin yanıtlar aşağıda yer almaktadır.
1 – Genizdeki Balgam Nasıl Çıkar?
Genizde bulunan balgamın rahat çıkması için bol sıvı tüketmek ve tuzlu su ile gargara yapmak gerekir. Bu yöntemler, mukus tabakasının incelmesini sağlar ve atılmasını kolaylaştırır. Ayrıca doktorun reçete ettiği ilaçlar ve diğer tavsiyeleri de etkili sonuçlar verir.
2 – Boğazda Yapışkan Balgam Neden Olur?
Solunum yollarındaki mukusun kalınlaşması ve yoğunlaşmasına bağlı olarak bu durum meydana gelir. Bu duruma ise enfeksiyon, sigara kullanımı ve hava kirliliği gibi nedenler yol açar.
3 – Boğazda Balgam Birikmesi Nasıl Geçer?
Bu soruna neden olan rahatsızlığın tedavi edilmesi ile boğazda biriken balgam geçer. Bol su tüketerek balgamın atılması hızlandırılabilir.
4 – Çocuklarda Balgam Nasıl Geçer?
Reçete edilen ilaçların kullanılmasının dışında bol su tüketimi ile çocuklar bu sorunu kısa sürede atlatır.
5 – Akciğerde Balgam Birikmesi Hastalığı Nedir?
Akciğer kanseri, KOAH, astım, bronşit, tüberküloz ve benzeri hastalıklardan kaynaklı olarak akciğerde balgam birikmesi meydana gelir.